W kontekście spotkań z cyklu "Syberyjska Odyseja", zapraszamy na emisję filmu dokumentalnego "Zapomniane requiem". Premiera odbędzie się w najbliższą środę, 15 maja o godzinie 21:00 w TVP Historia.
To niezwykła opowieść o historii Polski i Polaków zainspirowana wędrówką reżysera po katolickim cmentarzu w ubogiej dzielnicy Teheranu. Wśród setek identycznie wyglądających grobów, w których leżą Polacy, wiele z nich to groby dzieci, które trafiły do Persji z Syberii, Kazachstanu i Uzbekistanu.
We wrześniu 1939 roku Hitler i Stalin zaatakowali Polskę. Sowieci zaczęli wywozić do obozów pracy i miejsc przymusowych osiedleń tysiące polskich rodzin. Kiedy w 1941 roku Hitler napadł Związek Radziecki, Stalin zezwolił Polakom na opuszczenie terenów ZSRR. Wraz ze sformowaną Armią Andersa tysiące rodzin przedostało się między innymi do Persji. Różne źródła podają, że przez ten kraj przewinęło się od 114.000 do 300.000 Polaków. Wielu zakończyło w Persji życie. Nieliczni pozostali w tym kraju.
Wśród tych, którzy pozostali w Iranie były Helena Stelmach i Anna Borkowska. Obie wyszły za mąż za Irańczyków. W filmie opowiadają swoje historie, począwszy od dzieciństwa w Polsce, poprzez wywózkę na wschód, aż po wędrówkę do Persji. Ich opowieść to także wspomnienie tragedii swoich rodzin.
Gholam Abdol – Rahimi, fotograf, wspomina Polaków, którzy przewinęli się przez Anzali. Pokazuje zdjęcia, które zrobił przed laty. To niezwykły cmentarz. Na wszystkich 2.806 grobach ten sam rok śmierci - 1942. Wiele tu grobów dzieci, które nie skończyły jeszcze 14 roku życia. Ci, którzy przeżyli, znaleźli się w obozach przejściowych w Teheranie i Isfahanie, gdzie formowały się polskie oddziały.
Film Khosrowa Sinai oddaje atmosferę tamtych niezwykłych dni oraz współczesne oblicze tych miejsc. Na ten niezwykły dokument zapraszamy do TVP Historia 15 maja o godzinie 21:00.
Zapomniane requiem
