We wrześniowe niedzielne popołudnie w sali Nekielskiego Ośrodka Kultury odbyło się spotkanie, którego organizatorem było Nekielskie Stowarzyszenie Kulturalne. Prezes NSK i zarazem autor tego projektu p. Jerzy Osypiuk powitał serdecznie zaproszonych gości: p. Zbigniewa Antczaka, właściciela Biura Projektowego w Poznaniu, autora projektu rewitalizacji zespołu dworskiego, p. Magdalenę Stachowiak, tegoroczną absolwentkę Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej, autorkę pracy magisterskiej pt. ,,Adaptacja zabytkowego dworu w Nekli na siedzibę Urzędu Miasta i Gminy” oraz przybyłych mieszkańców.
Podczas spotkania p. Jerzy Osypiuk przedstawił historię zespołu parkowo-dworskiego z ich kolejnymi właścicielami. Dziedzicami od roku 1405 przez ponad 163 lata byli Starczanowscy, przez 108 lat Grudzieńscy, 51 lat Zdzychowscy, 46 lat Skaławscy i Wilkońscy, przez 9 lat Turnowie, 8 lat Moszczyńscy, 70 lat Skórzewscy. Od 1861 do 1939 r. przez 78 lata majątek był własnością rodziny Żółtowskich. W latach wojny administrował nim okupant. Od roku 1945 do dziś (73 lata) zespół parkowo- dworski użytkowany jest przez Gminę Nekla. Teodor Żółtowski nabył posiadłość za 208 tysięcy talarów. Był doktorem filozofii, wprowadzał nowe techniki gospodarowania, działał społecznie, był prezesem Towarzystwa Rolniczego średzko-wrzesińsko-gnieźnieńskiego, wicemarszałkiem Sejmu Prowincji Poznańskiej (Provinz Posen), dokonał rozbudowy dworu, wraz z matką Seweryną Żółtowską ufundował nowy kościół w Nekli.
W kolejnej części spotkania w trakcie prezentacji multimedialnej odbyliśmy historyczną podróż w niedaleką przeszłość. Oglądaliśmy unikatowe zdjęcia i pocztówki ze zbiorów mieszkańców, którzy je pieczołowicie przechowywali i chętnie udostępniali. Nekla na starej fotografii to m. innymi 4 wiatraki, drewniany kościół, szkoła, figura Św. Wawrzyńca, oberża, dom towarowy, hotel de Posen, a także sceny z życia rodziny Żółtowskich i ważnych wydarzeń społecznych. Atmosfera wspomnień dla nieco starszych mieszkańców obecnych na spotkaniu spowodowała niezwykłe poruszenie i chętnie włączali się do prezentacji dopowiadając historię.
Losy nekielskiego dworu i założenia parkowego nie są nam mieszkańcom obce. Interesuje się tym również młode pokolenie, czego dowodem jest praca magisterska p. Magdaleny Stachowiak, mieszkanki Nekli. Tytuł pracy to ,,Adaptacja zabytkowego dworku w Nekli na siedzibę Urzędu Miasta i Gminy”. Pani Magdalena w wypowiedzi na temat projektu swojej pracy podkreśliła, iż przyświecały jej takie hasła jak tożsamość i tradycja, a także podniesienie rangi Urzędu Miasta i Gminy poprzez przeniesienie jego siedziby do dworu oraz funkcjonowanie przedszkola, które znajduje się tutaj od 70 lat. Mówiła też o tym, iż cały zespół parkowo dworski zawsze był sztandarem i wizytówką Nekli. W projekcie połączyła historię z nowoczesnością, co można było podziwiać na zaprezentowanej wystawie (plansze i makieta), przedstawiającej rewitalizację całego obiektu. Pani Magdalena zaprojektowała m. innymi recepcję, poczekalnię, salę multifunkcjonalną, salę ślubów, gabinet burmistrza, sale przedszkolne oraz inne. Wystawa i praca absolwentki spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem mieszkańców i pobudziła do wielu ciekawych dyskusji.
Kolejnym prelegentem był p. Zbigniew Antczak, autor projektu rewitalizacji dworu i powozowni, zleconego przez Urząd Miasta i Gminy. Pan Antczak zdał krótką relację z kompleksowej inwentaryzacji, prezentując i omawiając dokumentację (zdjęcia, plany). Stan techniczny obiektów to m. innymi pęknięcia ścian, pozarywane i przeciekające stropy, popękane dachy. Projekt przebudowy przewiduje przeniesienie Urzędu Miasta i Gminy, przedszkole pozostanie na I piętrze, Ośrodek Zdrowia zlokalizowany będzie na parterze. Projekt przewiduje również wybudowanie windy oraz podjazdu dla niepełnosprawnych. Ciekawostką historyczną okazała się belka na strychu dworu z 1866 roku ( prawdopodobnie jest to data przebudowy i remontu przez rodzinę Żółtowskich). Obecnie dwór ma pozwolenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na przeprowadzenie prac remontowych, powozownia jeszcze oczekuje, natomiast umiejscowienie i przebudowa sceny(amfiteatru) nie uzyskały pozwolenia. Pan Antczak podkreślił , iż w lipcu tego roku Gmina Nekla uzyskała dotację w wysokości 500 tys. złotych na przebudowę części pomieszczeń byłego dworu ze zmianą sposobu użytkowania na Izbę Pamięci (salę historyczną), przebudowę wieży i stworzenie tarasu widokowego.
Podczas niedzielnego spotkania nie zabrakło również przykładów Dobrej Praktyki, z których zawsze można czerpać wiedzę i rozwijać pomysły. Od ponad roku zainteresowani mieszkańcy naszej Gminy przyglądali się nie tylko wielkiej pasji ale przede wszystkim determinacji w pozyskiwaniu środków na remont pałacu w Rakoniewicach. Efekt został zaprezentowany w filmie autorstwa p. Waldemara Odrobnego zrealizowanym podczas wizyty mieszkańców gminy (15.04.2018 r.) z okazji organizowanych przez gospodarzy Dni Otwartych. Dzięki ogromnej pasji, klarownej koncepcji zagospodarowania oraz determinacji w pozyskiwaniu środków na rewitalizację w ciągu jednego roku zdołano uratować zabytek. Jest on obecnie siedzibą Urzędu Miasta i Gminy. Chlubą Rakoniewic. Zdobyto środki Unijne na termomodernizację z przebudową obiektu, przy środkach własnych gminy koszt inwestycji wyniósł około 5 mln. złotych. Z zapartym tchem śledziliśmy rozmowę naszych mieszkańców z wiceburmistrzem Rakoniewic p. Arkadiuszem Pawłowskim, który udzielił odpowiedzi na wszystkie zadawane pytania.
Po obejrzeniu filmu p. Jerzy Osypiuk zaprosił uczestników spotkania do dyskusji. Większość pytań skierowana była do p. Zbigniewa Antczaka. Oto niektóre z nich: ,,Skąd pomysł na przedszkole na piętrze? czy projekt był samodzielnie wykonany czy były sugestie? czy w koncepcji zagospodarowania dworu była propozycja utworzenia Ośrodka Dziennego Pobytu dla Seniorów? czy jest projekt na całość ,czyli również na park? co z programem ochrony zabytków? dlaczego jest taki stan naszego parku i innych obiektów? Wyrażono aprobatę dla koncepcji p. Magdaleny Stachowiak odnośnie wyprowadzenia Przychodni Lekarza Rodzinnego z obiektu dworu i jednocześnie zapytano czy w projekcie p. Antkowiaka wszystko jest zgodne z obowiązującymi przepisami? Na wszystkie pytania projektant udzielił mieszkańcom odpowiedzi.
Spotkanie było bardzo udane i inspirujące w myśl idei ,,nie ma przyszłości bez przeszłości”. Na zakończenie Prezes Nekielskiego Stowarzyszenia Kulturalnego podziękował gościom - prelegentom wręczając okolicznościowe upominki , szczególne podziękowanie skierował w stronę p. Waldemara Odrobnego za stworzenie filmu, a także podziękował wszystkim mieszkańcom za udział w spotkaniu.
Leokadia Sip
